Metadata
Gratiebrief van François Speeckaert (april 1549)
Algemeen Rijksarchief, Rekenkamer van Brabant, 643, f.242v°-244v° (scan 256-258)
Getranscribeerd door Jurgen Vandebotermet
Nederlands
f.242v-f.243r
f.243v-f.244r
f.244v
[f.242v°] Kaerle etc. doen te weeten allen iegenwoirdich ende toecomende
dat wij ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van
francois speecart arm scamel man belast met vyf ende kinderkens
Inhoudende hoe dat opten kersmesdach van halle anno xvc
achtenveertich lestleden de voirs. suppliant met noch
meer ander goet geselscap geweest hadde tot halle
[f.243] ende comende des achternoens met zijn brueder genaempt jan ende noch ander persoonen van halle nae ruysbroeck ten huyse van janne steenberch aldair hij suppliant ende de voirs. jan zyn brueder met noch ander goet geselscap in eenen boomgaert gingen sitten drincken dat aldoen aldair voirbij is commen passeren guillaume de mohemoy die welcke van eenighe vanden geselscape des voirs. suppliants worde naegeroepen om te commen drincken gelyck hij heeft gedaen hebbende byden anderen geselscape twee oft drye reysen gedroncken ende zeer corts dair nae hebben zij onder malcander tgelach gemaect zoe dat elck voir zyn gelach betaelde eenen stuiver. ende heeft de voirs. guillaume by oock droncken voir dat hy henluden hadde ons gegeven een stuivere seggende oft drie ick en hebbe maer twee reysen gedroncken ende ick hebbe eenen stuiver gegeven dair op een vant voirs. geselscape antworde hebdij te vele betaelt daerop repliceerde de voirss. guillaume neen dwelck de voirs. suppliant aenhoorende heeft eenen stuiver getrocken om den selven guilliame restitucie te doene vanden selven stuiver die hij voir zyn gelach gegeven hadden opde welcke de voirs. guillaume zeyde totten voirs. suppliant ick en beghere den stuiver nyet ick hebben betaelt dat alsdoen de voirs. jan totten suppliant zynen brueder zeyde ghij en verstagens nyet waer op de voirs. suppliant totten voirs. janne zynen brueder zeyde ick verstaet beter dan ghij doet hebbende alzoe de voirs. suppliant ende de voirs. jan tegen malcanderen woirden gaende van malcanderen ende zeere corts dair nae hebben de voirs. suppliant ende jan de voirs. jan getrocken hueren messen te weten de voirs. suppliant zynen degen ende de voirs. jan zyn rappiere slaende alsoe nae malcanderen zoedat hij suppliant in zynen elleboghe ende in zyn een handt zeer gequest wiert ende invaderende zulcx malcanderen soude deselve jan geseeght hebben broeder wildij mij doot hebben maer de suppliant en sprack nyet slaende metten degen zeer dapperlyck naeden voirsz jan ende zoe eenen joos van hellegem nu overleden genoch bij drancke zynde is commende geloopen inden selven boomgaert onder eenen appelboom
[f.243] ende comende des achternoens met zijn brueder genaempt jan ende noch ander persoonen van halle nae ruysbroeck ten huyse van janne steenberch aldair hij suppliant ende de voirs. jan zyn brueder met noch ander goet geselscap in eenen boomgaert gingen sitten drincken dat aldoen aldair voirbij is commen passeren guillaume de mohemoy die welcke van eenighe vanden geselscape des voirs. suppliants worde naegeroepen om te commen drincken gelyck hij heeft gedaen hebbende byden anderen geselscape twee oft drye reysen gedroncken ende zeer corts dair nae hebben zij onder malcander tgelach gemaect zoe dat elck voir zyn gelach betaelde eenen stuiver. ende heeft de voirs. guillaume by oock droncken voir dat hy henluden hadde ons gegeven een stuivere seggende oft drie ick en hebbe maer twee reysen gedroncken ende ick hebbe eenen stuiver gegeven dair op een vant voirs. geselscape antworde hebdij te vele betaelt daerop repliceerde de voirss. guillaume neen dwelck de voirs. suppliant aenhoorende heeft eenen stuiver getrocken om den selven guilliame restitucie te doene vanden selven stuiver die hij voir zyn gelach gegeven hadden opde welcke de voirs. guillaume zeyde totten voirs. suppliant ick en beghere den stuiver nyet ick hebben betaelt dat alsdoen de voirs. jan totten suppliant zynen brueder zeyde ghij en verstagens nyet waer op de voirs. suppliant totten voirs. janne zynen brueder zeyde ick verstaet beter dan ghij doet hebbende alzoe de voirs. suppliant ende de voirs. jan tegen malcanderen woirden gaende van malcanderen ende zeere corts dair nae hebben de voirs. suppliant ende jan de voirs. jan getrocken hueren messen te weten de voirs. suppliant zynen degen ende de voirs. jan zyn rappiere slaende alsoe nae malcanderen zoedat hij suppliant in zynen elleboghe ende in zyn een handt zeer gequest wiert ende invaderende zulcx malcanderen soude deselve jan geseeght hebben broeder wildij mij doot hebben maer de suppliant en sprack nyet slaende metten degen zeer dapperlyck naeden voirsz jan ende zoe eenen joos van hellegem nu overleden genoch bij drancke zynde is commende geloopen inden selven boomgaert onder eenen appelboom
[f.243v°] met zynder rappieren bloot inde handt meynende tusschen
beyden te gaene heeft de voirs. joos bij ontweeten
vanden voirs. suppliant een wonde in zyn been boven
zyn knien ontfangen ende zyn ten lesten bij omstaenders
gescheeden geweest loopende den voirnoemde jan in eenen hoivenbuer
ende de voirsz suppliant ziende joos zeer gequest heeft
geseyt doet hem vermaken ende is alzoe vandair gescheyden
ende naer halle gegaen van welcker quetsure de voors.
joos binnen vyve oft zesse daghen dair nae deser
werelt overleden is dwelck den suppliant zeere leet
is in sulcken vuegen dat ingevalle nyet en ware als
boven geschiet hij dat om egheen dinck ter werelt doen
en soude willen noch dair toe raet daet noch consent
geven ende hoe wel de voirs. suppliant anderssins
staende is tot goeden name fame ende dat hij
der partye geinteresseerde heeft gecontenteert soe
en soude hij suppliant vreesende rigeuer van justicien
hem binnen desen onsen lande van brabant nyet dorren
vinden hanteren ende converceren ten zij dat onse gracien
hem verleent werdden ons dairom zeer oitmoedelike
biddende soe eest dat wij de saken voirscreven
overgemerct den voirs. suppliant geneycht wesende
tot zynder beden ende supplicatien zunderlinge
ter eeren ende weerdicheyt vander bitter passien ons
heeren jesu christi die hij voir ons allen geleden heeft
op zulcken dach als heden hebben indengevalle
als boven geremitteert quytgescolden ende vergeven
remitteren schelden quyte ende vergeven uuyt onser
zunderlinger gracien bij desen tfeyt ende dootslach
boven verclaert mitsgaders oick alle penen ende
amenden corporelle ende criminelle dair inne hij
hem overmits ende uuyt saken van tghene des voirs. is
tegens ons onse hoocheyt ende justicie eenichsins
mach hebben ontgaen ende hebben hem dien
aengaende gerestitueert ende gestelt restitueren
ende stellen tot zyne goede fame ende name in onsen
voirs. lande ende hertochdomme van brabant ende van
overmaze ende oick in onsse stadt van bruessele
ende ammanie van diere ende allen anderen onsen landen ende
sy hier van verantwoirt
by dontfanger
vanden exploicten
[f.244] heerlicheden ende tot zynen ongeconfisqueerden goeden indien hij eenighe heeft als hij was voir den voors. dlootslach imponerendde hier op een eewich zwijgen ende silencien onsen procureur generael ende allen anderen onsen rechteren justicieren ende officieren ons voirs. lants van brabant hoedanighe die zyn oft wesen moghen satisfactie nochtans ierst ende alvoeren gedaen der partyen geinteresseerde zoe verre die noch nyet gedaen en ware civilyck alleenlyck behoudelyck nochtans dat hy tvoirs. feyt ende dootslach jegens ons civilyck beteren zal naer de gelegentheyt vander mesdaet faculteyt van zynen goeden ende onsen ordonnantie dairop gemaict ende oick dat hij ghehouden werdt te betaelene die redelycke costen van justicien indien datter eenighe geschiet ende naegevolght zyn ter taxatie ende arbiterscepe van onsen lieven ende getrouwen den cancelliere ende luden van onsen rade in brabant dat wij dairtoe committeren ontbieden daerom ende bevelen den selven van onsen rade rade in brabant dat voir hen geroepen die dairom behoiren geroepen te zyne zij procederen wel ende duechdelyck totter verificatie ende interinemente van desen onsen tegewoirdigen briefve naer huere vorme ende inhouden welcke interinement de voirs. suppliant gehouden zal zyn te versoecken in onsen voirs. rade binnen eenen halfven jaere naestcomende naer date van desen op peyne te verliesen deffect van dien ende dat gedaen ende de voirs. amende civile ende costen van justicien getaxeert ende betaelt zynde alst behoort van welcker amende die ghene die van onsen ontfangers dient aengaet gehouden wert ontfanck te maken rekeningen bewijs ende reliqua te doene tot onsen prouffyte metten anderen penningen van zyne ontfange zij onsen drossaert van brabant amptman van bruessel ende alle anderen onse ende onser vassalen oft smaelre heeren rechteren justicieren ende officieren ons voirs. lants van brabant ende van overmaze wien dit aengaen oft rueren mach hueren stedehouderen tegen woerdich ende toecomende ende eenyegelyck van hen zoe hem toebehoiren zal den voirs. suppliant van deser onser tegewoirdiger gracien remissien ende quytschellingen inder manieren voirscreven peyselyck volcomelyck ende tot eewigen dagen doen ende laten genieten ende gebruycken sonder hem te doene noch
[f.244] heerlicheden ende tot zynen ongeconfisqueerden goeden indien hij eenighe heeft als hij was voir den voors. dlootslach imponerendde hier op een eewich zwijgen ende silencien onsen procureur generael ende allen anderen onsen rechteren justicieren ende officieren ons voirs. lants van brabant hoedanighe die zyn oft wesen moghen satisfactie nochtans ierst ende alvoeren gedaen der partyen geinteresseerde zoe verre die noch nyet gedaen en ware civilyck alleenlyck behoudelyck nochtans dat hy tvoirs. feyt ende dootslach jegens ons civilyck beteren zal naer de gelegentheyt vander mesdaet faculteyt van zynen goeden ende onsen ordonnantie dairop gemaict ende oick dat hij ghehouden werdt te betaelene die redelycke costen van justicien indien datter eenighe geschiet ende naegevolght zyn ter taxatie ende arbiterscepe van onsen lieven ende getrouwen den cancelliere ende luden van onsen rade in brabant dat wij dairtoe committeren ontbieden daerom ende bevelen den selven van onsen rade rade in brabant dat voir hen geroepen die dairom behoiren geroepen te zyne zij procederen wel ende duechdelyck totter verificatie ende interinemente van desen onsen tegewoirdigen briefve naer huere vorme ende inhouden welcke interinement de voirs. suppliant gehouden zal zyn te versoecken in onsen voirs. rade binnen eenen halfven jaere naestcomende naer date van desen op peyne te verliesen deffect van dien ende dat gedaen ende de voirs. amende civile ende costen van justicien getaxeert ende betaelt zynde alst behoort van welcker amende die ghene die van onsen ontfangers dient aengaet gehouden wert ontfanck te maken rekeningen bewijs ende reliqua te doene tot onsen prouffyte metten anderen penningen van zyne ontfange zij onsen drossaert van brabant amptman van bruessel ende alle anderen onse ende onser vassalen oft smaelre heeren rechteren justicieren ende officieren ons voirs. lants van brabant ende van overmaze wien dit aengaen oft rueren mach hueren stedehouderen tegen woerdich ende toecomende ende eenyegelyck van hen zoe hem toebehoiren zal den voirs. suppliant van deser onser tegewoirdiger gracien remissien ende quytschellingen inder manieren voirscreven peyselyck volcomelyck ende tot eewigen dagen doen ende laten genieten ende gebruycken sonder hem te doene noch
[f.244v°] delivrantie
noch te laten geschien nu noch in toecomende tyde in
lyfve noch in goede eenich hinder letsel oft moyenisse
ter contrarien maer indien zyn lyf oft eenighe van zynen
ongeconfisqueerden goeden waeren dairomme gevangen
becommert oft gearresteert dat zij die terstont stellen
oft doen stellen tot volcomen slakinge ende delivrance
nyet tegenstaende dat tvoirs. feyt ende dootslach
ende
gebuert is inde kermesse van ons. ordonnantien disponeeren
ter contrarien den welcken wij den supplant nyet
prejudiceren en willen want ons alzoegelieft ende
ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blyve tot
eeuwigen dagen zoe hebben wij onsen zegel hieraen
doen hangen behoudelyck in anderen saken ons recht
ende eenyegelyck des zyns in allen gegeven inden
clooster van groenendale opten goeden vrydach inde
maent van april int jaer onsheeren duysent vyfhondert
ende negenenveertich van onsen keyserycke txxxe
ende van onsen rycken van castille ende andere txxxiiiie
aldus gescreven opde plycke byden keyser ende
geteeckent l de zuete visa recepta
gecollationeert ende bevonden accorderende
met zynen originale by mij
Facuwez
NVT