François Speeckaert (april 1549)

Metadata Genadebrief van François Speeckaert (april 1549) Algemeen Rijksarchief, Rekenkamer van Brabant, 643, f.242v°-244v° (scan 256-258) Transcribed by Jurgen Vandebotermet Dutch Original transcription Modern transcription f.242v-f.243r f.243v-f.244r f.244v [f.242v°] Kaerle etc. doen te weeten allen iegenwoirdich ende toecomende dat wij ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van francois speecart arm scamel man belast met vyf ende kinderkens Inhoudende hoe dat opten kersmesdach van halle anno xvc achtenveertich lestleden de voirs. suppliant met noch meer ander goet geselscap geweest hadde tot halle [f.243] ende comende des achternoens met zijn brueder genaempt jan ende noch ander persoonen van halle nae ruysbroeck ten huyse van janne steenberch aldair hij suppliant ende de voirs. jan zyn brueder met noch ander goet geselscap in eenen boomgaert gingen sitten drincken dat aldoen aldair voirbij is commen passeren guillaume de mohemoy die welcke van eenighe vanden geselscape des voirs. suppliants worde naegeroepen om te commen drincken gelyck hij heeft gedaen hebbende byden anderen geselscape twee oft drye reysen gedroncken ende zeer corts dair nae hebben zij onder malcander tgelach gemaect zoe dat elck voir zyn gelach betaelde eenen stuiver. ende heeft de voirs. guillaume by oock droncken voir dat hy henluden hadde ons gegeven een stuivere seggende oft drie ick en hebbe maer twee reysen gedroncken ende ick hebbe eenen stuiver gegeven dair op een vant voirs. geselscape antworde hebdij te vele betaelt daerop repliceerde de voirss. guillaume neen dwelck de voirs. suppliant aenhoorende heeft eenen stuiver getrocken om den selven guilliame restitucie te doene vanden selven stuiver die hij voir zyn gelach gegeven hadden opde welcke de voirs. guillaume zeyde totten voirs. suppliant ick en beghere den stuiver nyet ick hebben betaelt dat alsdoen de voirs. jan totten suppliant zynen brueder zeyde ghij en verstagens nyet waer op de voirs. suppliant totten voirs. janne zynen brueder zeyde ick verstaet beter dan ghij doet hebbende alzoe de voirs. suppliant ende de voirs. jan tegen malcanderen woirden gaende van malcanderen ende zeere corts dair nae hebben de voirs. suppliant ende jan de voirs. jan getrocken hueren messen te weten de voirs. suppliant zynen degen ende de voirs. jan zyn rappiere slaende alsoe nae malcanderen zoedat hij suppliant in zynen elleboghe ende in zyn een handt zeer gequest wiert ende invaderende zulcx malcanderen soude deselve jan geseeght hebben broeder wildij mij doot hebben maer de suppliant en sprack nyet slaende metten degen zeer dapperlyck naeden voirsz jan ende zoe eenen joos van hellegem nu overleden genoch bij drancke zynde is commende geloopen inden selven boomgaert onder eenen appelboom [f.243v°] met zynder rappieren bloot inde handt meynende tusschen beyden te gaene heeft de voirs. joos bij ontweeten vanden voirs. suppliant een wonde in zyn been boven zyn knien ontfangen ende zyn ten lesten bij omstaenders gescheeden geweest loopende den voirnoemde jan in eenen hoivenbuer ende de voirsz suppliant ziende joos zeer gequest heeft geseyt doet hem vermaken ende is alzoe vandair gescheyden ende naer halle gegaen van welcker quetsure de voors. joos binnen vyve oft zesse daghen dair nae deser werelt overleden is dwelck den suppliant zeere leet is in sulcken vuegen dat ingevalle nyet en ware als boven geschiet hij dat om egheen dinck ter werelt doen en soude willen noch dair toe raet daet noch consent geven ende hoe wel de voirs. suppliant anderssins staende is tot goeden name fame ende dat hij der partye geinteresseerde heeft gecontenteert soe en soude hij suppliant vreesende rigeuer van justicien hem binnen desen onsen lande van brabant nyet dorren vinden hanteren ende converceren ten zij dat onse gracien hem verleent werdden ons dairom zeer oitmoedelike biddende soe eest dat wij de saken voirscreven overgemerct den voirs. suppliant geneycht wesende tot zynder beden ende supplicatien zunderlinge ter eeren ende weerdicheyt vander bitter passien ons heeren jesu christi die hij voir ons allen geleden heeft op zulcken dach als heden hebben indengevalle als boven geremitteert quytgescolden ende vergeven remitteren schelden quyte ende vergeven uuyt onser zunderlinger gracien bij desen tfeyt ende dootslach boven verclaert mitsgaders oick alle penen ende amenden corporelle ende criminelle dair inne hij hem overmits ende uuyt saken van tghene des voirs. is tegens ons onse hoocheyt ende justicie eenichsins mach hebben ontgaen ende hebben hem dien aengaende gerestitueert ende gestelt restitueren ende stellen tot zyne goede fame ende name in onsen voirs. lande ende hertochdomme van brabant ende van overmaze ende oick in onsse stadt van bruessele ende ammanie van diere ende allen anderen onsen landen ende sy hier van verantwoirt by dontfanger vanden exploicten [f.244] heerlicheden ende tot zynen ongeconfisqueerden goeden indien hij eenighe heeft als hij was voir den voors. dlootslach imponerendde hier op een eewich zwijgen ende silencien onsen procureur generael ende allen anderen onsen rechteren justicieren ende officieren ons voirs. lants van brabant hoedanighe die zyn oft wesen moghen satisfactie nochtans ierst ende alvoeren gedaen der partyen geinteresseerde zoe verre die noch nyet gedaen en ware civilyck alleenlyck behoudelyck nochtans dat hy tvoirs. feyt ende dootslach jegens ons civilyck beteren zal naer de gelegentheyt vander mesdaet faculteyt van zynen goeden ende onsen ordonnantie dairop gemaict ende oick dat hij ghehouden werdt te betaelene die redelycke costen van justicien indien datter eenighe geschiet ende naegevolght zyn ter taxatie ende arbiterscepe van onsen lieven ende getrouwen den cancelliere ende luden van onsen rade in brabant dat wij dairtoe committeren ontbieden daerom ende bevelen den selven van onsen rade rade in brabant dat voir hen geroepen die dairom behoiren geroepen te zyne zij procederen wel ende duechdelyck totter verificatie ende interinemente van desen onsen tegewoirdigen briefve naer huere vorme ende inhouden welcke interinement de voirs. suppliant gehouden zal zyn te versoecken in onsen voirs. rade binnen eenen halfven jaere naestcomende naer date van desen op peyne te verliesen deffect van dien ende dat gedaen ende de voirs. amende civile ende costen van justicien getaxeert ende betaelt zynde alst behoort van welcker amende die ghene die van onsen ontfangers dient aengaet gehouden wert ontfanck te maken rekeningen bewijs ende reliqua te doene tot onsen prouffyte

Janneke Sbollens (februari 1519)

Metadata Genadebrief van Janneke Sbollens (februari 1519) Algemeen Rijksarchief, Rekenkamer van Brabant, 636, f.312- f.314r° (scan 391-393) Transcribed by Els Lenaerts Dutch Original transcription Modern transcription f.312r f.312v-f.313r f.313v [f.312r°] Remissie van sekeren mesuse by Jenneken sbollens gecommitteert Kaerle etc. doen cont allen luden nu ende namaels wesende dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van janneken sbollens huysvrauwe van janne ysewys inhoudende hoe dat in Augusto lestleden de voirs. suppliante getrouvt heeft ende tot hueren man genomen den voirs. jan zonder [f.312v°] hem te kennen te geven dat zy daertevoiren een kint ontfangen ende gecregen hadde by eenen jongen coopman Ende drie maenden of daeromtrent naeden voirs. huwelick heeft de selve suppliante die noch nyet voldregen en hadde noch oyt tot eenigen aerbeyt van vrauwen geweest haer gevoirdert te wasschen ende schueren Ende naer dat zy alsoe gewasschen ende geschuert hadde drouch een mande met cleeren op huere zyde zoe dat met diere zy huer zoe zeere vermoeyde dat zy op eenen nacht zieck geworden es ende creech groite pyne nyet wetende wat haer was Ende de pyne wat vergaen wesende viel zy in slape Ende corts daernae creech groite camerganck ende ginck tweemalen up een heymelicheyt die gemeyne was met hueren gebueren Ende de leste reyse crygende groiter pyne dranck soe styf dat huer die ader brack ende met dien ontschoot haer het kint ende viel inde heymelicheyt seggende tot hueren voirs. man de welcke boven quam daer hy de suppliante vant Man my es daer wat ontgaen sonder dat zy tkint al willens inde selve heymelicheyt heeft laten vallen oft geworpen angesien dat zy kints doucken ende andere gereetschap daertoe dienende gemaect hadde . Ende tkint alsoe daer wesende wert crytende soe dat de gebueren dat gecryt hoirende deden eenen metser halen die de pype vander heymelicheyt opbrack ende met kerssen ende licht wert gesien ende gevisscht Ende hoewel dat dit aldus geschiet es ende [f.313] dat de voirs. suppliante daeraff groot berauw gehadt ende noch heeft ende meynde noch tyts genouch te spreken met eene vroevrouwe om haer te helpen angesien dat zy noch zekeren tyt te gaen hadde Nyetmin de selve suppliante te bedde ende in kinder bedde liggende heeft onse scoutet onser stadt van Antwerpen gesonden zekere dienaers int huys daer zy gelach omme haer te bewaren ende naeden kinderbedde jegens haer te procederen Aldaer zy nochtans met subtylhede is uuytgerocht ende haer gesalveert heeft opt gewyde of vrye plaetsen Midts den welcken beducht die suppliant datmen tegens haer noch zoude willen criminelick procederen . Dwelcke haer haeren man ende anderen vrienden commen ende keeren zoude tot groiter scande oneere scade ende ongenouchte Ten zy dat onse genade ende gracie haer hier op verleent worde Omme de welcke angesien tgunt des voirs. is ende oick dat tvoirs. kint nu oude is twaelf weken of daeromtrent sonder zydert dier tyt enich letsel of gebreck gehadt te hebben zoe zy seyt ende omme welcke gracie zy ons oetmoedelick gebeden heeft Soe eest dat wy de saken voirscreven overgemerct willende der voirs. supliante in desen gracie ende genade prefereren voir riguer van justicie . Der selver supliante genegen wesende tot huerder beden ende begeerten By deliberatie van onse zeere lieve ende beminde vrouwe ende moeye die Ertshertoginne van Oistryck hertoginne ende gravinne van bourgoingne douagiere van savoyen regente etc. ende vanden hoofde ende luden van onsen privaten rade neffens haer wesende ende oick in faveur van zekere goede ende notable mannen die haer daervan hebben erustelick versocht [f.313v°] ende gebeden. hebben inden gevalle als boven quytgescholden vergeven ende geremitteert schelden quyte vergeven ende remitteren uuyt onser zunderlinger gracien by desen onsen brieve het mesuz delict ende infractie van gevanckenisse boven verclaert mitgaders al tgene dat zy ter causen van dien met des daeraen cleeft tegens ons ende justicien mesdaen ende verbuert mach hebben Ende hebben huer daeraf wedergestelt ende gerestitueert wederstellen ende restitueren tot huere goede fame ende name tot onsen lande ende hertochdom van brabant ende anderen onsen landen ende heerlicheden ende tot hueren goeden onverbuert zynde indien zy eenige heeft gelyck zy was voerde toecompste vanden stucken ende mesvalle voirscreven imponerende hierop onsen procureur generael ende allen anderen onsen justicieren ende officieren onss voirs. lants van brabant een eeuwich geswych ende silencie Behoudelick nochtans dat de voirs. suppliante gehouden sal zyn op te leggen ende betalen die redelicken costen van justicie daeromme gedaen ende naegevolcht Ter taxatien ende arbitragien van onsen lieven ende getrouwen die Cancellier ende luden van onsen rade geordineert in brabant die wy daertoe committeren Ontbieden daeromme ende bevelen den selven onsen Cancellier ende luden van onsen voirs. Rade dat voir henlieden geroupen de gene die daertoe behoiren geroupen te zyne zy procederen wel ende duechdelick ter verificatie ende interinemente van desen ende tot taxatien vanden voirs. costen Ende dat gedaen zy onse [f.314] voirs. scoutet van Antwerpen ende marcgreve ons lants van ryen Ende alle andere onse ende der smaelre heeren richteren justicieren ende officieren onss voirs. lants van brabant dien dit aengaen sal mogen huere stedehouderen ende een yegelick van hen soe hem toebehoiren sal doen laten ende gedoigen de voirs. supliante van deser onser gracien quytscheldinge remissie ende pardoene inder manieren boven verclaert rustlick vredelick ende eeuwelick genyeten ende gebruycken sonder haer te doene noch te laten geschyene In lyve noch In In goede eenich hinder letsel of moeyenisse ter contrarien Maer indien haer lyf oft enige van hueren onverbuerden goeden waren daeromme gevangen becommert of gearresteert dat zy die stellen of doen stellen terstont ende sonder vertreck tot volcommen delivrantie want ons alsoe belieft Ende ten eynde dat dit vast ende gestadich zy tot eeuwigen dagen soe hebben wy onsen zegel hieraen doen hangen Behoudelick onsen rechten in anderen dingen ende anderen huer recht in allen Gegeven in onser stede van Antwerpen inde maent van februario int jaer ons heeren duysent vyfhondert ende negenthien Ende van onss rycken Te weten vanden roemschen dierste Ende van castille etc. Tvierde Aldus stondt Gescreven onder opte

Aert vander Horst (augustus 1503)

Metadata Genadebrief van Aert vander Horst (augustus 1503) Algemeen Rijksarchief, Rekenkamer van Brabant, 634, 42v°-43v° (scan 146-147) Transcribed by Ann Trappers Dutch Original transcription Modern transcription f.42v-f.43r f.43v [f42v°] Copie van Remissie van dootslage Philips byder gracien Goids Ertshertoge van Oestrijke Hertoge van Bourgondien Van Lotharingen van brabant van stier van karenten van crain van Limburg van Luxemburg ende van gelre Greve van vlaenderen van Hapspurg van Thirol van firette van kieburg van artois van bourgoingien Palatyn van henegouwe van hollant van Namen ende van sutphen mercgreve des heylichs Roemschen Rycs ende van Borgauw Lantgreve in Elsaten heere van vrieslant van opter windischenmarq van portenauw van salins ende van mechelen doen te wetene allen den ghenen die nu zijn ende namaels wesen sullen dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van Aerdt vander Horst sone Jans vander horst vleeschouwere woenende in onser stad van Bruessel inhoudende hoe dat des nu meer dan een jaer geleden es dat hy suppliant ende een geheeten Aert pauwels met wylen Janne de knibbere geheeten de potghietere in onser voirs. stad van Bruessel vergadert zynde onderlinge groote woerden ende geschillen gehadt hebbende terstont deen tegen dandere vechtende wordden in sulckerwys dat de voirs. [f.43] suppliant ende aert pauwels zijn geselle uuyt hitten van bloede den voirs. wylen Janne de knibbere zeere quetsten van welcker quetsueren hy corts dair nae van levende live ter doot gecomen es dwelc hem suppliant met goeder herten leet es Ende hoewel hy suppliant daer +af aen partyen hebbe gesoent ende dit selve nae syn macht ¬daer af te vreden gestelt ende gecontenteert Soe en soude hy nochtans beduchtende ende ontsiende riguer van iusticien bynnen onser voirs. lande van brabant niet dorren comen Maer hem moeten buyten houden in vremde landen ende contreyen ende waere alsoe geschapen altyt lantloopich te blivene ende sijn leven te eynden in grooter armoeden ende miserien Tot sijnder grooter schaden ongenuchten ende verdriete Het en waere dat wy onse gracie ende genaet te hemwerts wouden keeren ende hem remissie ende quytscheldinge vanden voirs. feyte verleenen ende wederom tot sijnen goeden eeren fame ende name restitueren met oic onse oepene brieven in behoirlycker formen daer op doen expedieren daer om hy ons oitmoedelic heeft gebeden Waer om soe eest dat wy desen aengesien willende altyt gracie ende genade prefereren Riguer van Rechte den voirs. suppliant geneycht wesende tot sijnder voirs. beden hebben in gevalle als boven vergheven Quytgeschouden ende geremitteert Ende uuyt onser gerechter wetentheyt auctoriteyt ende zunderlinger gracien vergheven quytschelden ende remitteren mits desen onsen brieve tfeyt ende dootslach boven vercleert mitgaders allen peynen boeten ende brueken corporelle ende criminele dair inne hij ter causen van dien mit datter aencleven mach mesdaen misbruyct ende gevallen mach wesen tegen ons ende der iusticien Ende hebben hem als van desen gerestitueert ende wedergestelt restitueren ende wederstellen tot zijnder goeder famen name ende geruchte in tot onsen voirs. lande van brabant ende tot allen sijnen onverbuerden goeden soe verre hy ennige heeft gelyc hy wat voere dit toecompst vanden voirs. feyte ende dootslage Behoudelic dat hij suppliant niet en sal mogen comen bynnen onser voirs. stad van Bruessel noch der vryheyt der selver Imponerende hier op silencie ende een eewich geswych onsen procureur generael onsen amman van Bruessel ende voerts allen anderen onsen richteren ende officieren ons voirs. lants van brabant wie hy zyn satisfactie ende beteringe yerst ende voer al gedaen synde der partijen geinteresseerde soe verre dit nyet gedaen en zy ende dat alleene civilic behoudelic oic deser versien dat die voirs. suppliant sal gehouden syn tvoirs. feyt aen ons te beteren civilic alleene ter arbitragien [f.43v°] taxacien ende moderacien van onsen lieven ende getruwen riddere ende cancellier den heere van Orbais ende van Maleve ende den anderen luden van onsen raide geordineert in onsen voirs. lande van brabant die welcke wy dair toe gecommitteert hebben ende committeren by desen onsen voirs. brieve ontbieden dair om ende bevelen den selven onsen cancellier ende luden vanden raide dat geroepen voere hen die ghene die daer om selen behoeren geroepen te sune zy procederen wel ende getruwelic totten interinemente ende verificatien van desen en de totter taxacien ende moderacien vander voirs. civylder beternissen nae dit gelegentheyt vande voirs. feyte ende die qualiteyt van synen persoene ende goeden ende dat gedaen ende die selve civile beternisse betaelt den ghenen van onsen Rentmeester dien dat behoeren sal ende de welcke sal schuldich zyn dair af behoef ontfanck te maken tot onsen profyte zy ende voerts alle andere onse richteren ende officieren vanden smalen heeren ende insgelycs die richteren ende officieren vanden smalen heeren van desen onsen voirs. lande van Brabant die dat aengaen sal mogen den voirs. suppliant van deser voirs. gracien quytschelden ende remissien doen ende laten peyselic ende vredelic useren ende gebruycken sonder hem te doene noch te laten geschieden in live oft goeden ennigen hynder stoot oft letste ter contrarien Mair by also hy oft die voirs. sune goeden ter saken van desen gecommert gearresteert oft alreede beslagen waeren die terstont daer af ontslaen ende doen ontslaen Ende te dien eynde dat dit vaste ende gestentich zy ende blive tot eewigen dagen hebben wy onsen segel hier aen doen hangen behoudelic ons in anderen dingen onsen rechte ende eeren eenen yegenlycken des zyns Gegeven in onser stad van Dole inde maent van Oeghste int Jaer ons Heeren duysent vyfhondert ende drie Aldus ondergescreven ende geteykent opte plycke By mynen heere den Ertshertoge Hu. de Strathen Gecollacioneert ende bevonden concorderende metten originale By my Stratis N/A f.42v-f.43r f.43v [f42v°] Copie van Remissie van dootslage Philips byder gracien Goids Ertshertoge van Oestrijke Hertoge van Bourgondien Van Lotharingen van brabant van stier van karenten van crain van Limburg van Luxemburg ende van gelre Greve van vlaenderen van Hapspurg van Thirol van firette van kieburg van artois van bourgoingien Palatyn van henegouwe van hollant van Namen ende van sutphen mercgreve des heylichs Roemschen Rycs ende van Borgauw Lantgreve in Elsaten heere van vrieslant van opter windischenmarq van